Sık Sorulan Sorular – SSS

• Start-up Vizesi

Start-up vizesi için şartlar nelerdir? Vizenin bitmesinden sonraki seçenekler nelerdir?

Start-up vizesi temelde yabancı yatırımcılara işletmelerini kurarken 18 aya kadar Estonya’da yaşama hakkı verir. Bu vize 365 günlük alınabilmekte ve 183 güne kadar uzatılabilmektedir. Estonya’da start-up kurulumlarını tamamlamış yatırımcıların daha uzun kalabilmek için yatırımcılara özel geçici oturma iznine başvurma hakları olur. Start-uplar için, normalde yatırım limiti olan 65,000 Euro şartı aranmaz. Girişimciler için geçici oturma izni 5 yıla kadar verilebilir.

 

Start-up vizesi yalnızca teknoloji ile ilgili yatırımlar veya online girişimciler için mi geçerlidir? (Kısaca ürünleri üretip online olarak tüm dünyaya satanlar için mi geçerlidir?)

Adayın şirketi Yabancılar Kanunu’ndaki “Start-Up” tanımına uymalıdır. Start-up, Estonya’daki iş ortamına katkıda bulunan, küresel büyüme potansiyeline sahip, yenilikçi ve sürdürülebilir iş modeli oluşturacak şekilde aktivitelerini sürdüren, Estonya’da kayıtlı bir şirketin bünyesinde bulunan bir iş ünitesidir.

 

Eğer vizeyi alır da Estonya’ya yerleşirsem, eşim ve çocuklarım için vize seçenekleri nelerdir? Onların da çalışma izni olur mu?

Eğer bir startup girişimcisi vize almışsa, Estonya’ya ailesini de getirebilir. Start-up vizesi aldıysanız aynı koşullar aileniz için de geçerli olabilir. Eşinize de yasal ve kayıtlı bir şirkette çalışabilmesi için geçici çalışma izni verilebilir.

Daha uzun kalmak için, eğer geçici oturma izni aldıysanız eşiniz ve çocuklarınız de sizinle yaşamak için bu izne başvurabilirler. Oturma izni edinen eşler de Estonya’da çalışabilirler.

Estonya’ya yerleşmek zorunda mıyım yoksa ana ofisi Estonya’da kurduktan sonra zaman zaman ziyaret etsem de olur mu?

Start up vizesi ve geçici oturma izni Estonya’daki işlerini kurmak ve geliştirmek isteyenlere verilen bir haktır. Eğer Estonya’ya yerleşmek istemiyorsanız e-vatandaşlık edinerek uzaktan da şirketinizi kurabilir ve yönetebilirsiniz.

Start-up vizesine başvurmadan önce Estonya’da kayıtlı bir şirketim olması gerekir mi?

Start-up vizesi için böyle bir zorunluluk yoktur. Ancak, kayıtlı bir şirketinizin olması girişimcilere özel geçici oturma izni için bir gerekliliktir. Vizeler hem yeni bir startup kurmak isteyenlere hem de hâlihazırda var olanları geliştirmek isteyenlere özeldir.

Startup vizesine başvurmak için hesabımda olması gereken miktar nedir?

Vize başvurusunu tamamlamadan önce yeterli miktara sahip olunduğunu gösteren belgeler de sunulmalıdır. Start-up vizesi için, Estonya’da kalınması planlanan her ay için 130 Euroluk miktar olması gerekmektedir.

Estonya start-up vizesi bir Schengen vizesi midir?

En fazla 90 günü kapsayan kısa süreli bir vize Schengen vizesidir. 365 güne kadar olan (ve 183 gün kadar uzatılabilen) uzun süreli vize ise ulusal vizedir. Aynı zamanda ulusal vizenin ilk 90 günlük süresi içerisinde de Schengen ülkelerine seyahat edebilirsiniz.

Eğer başvuru sırasında şirket kurucularının dışında isimler verirsem onlar da start-up vizesi ile Estonya’ya gelebilirler mi?

Start up vizesi ve startup girişimcileri için oturma izni yalnızca startupın kurucuları içindir. Eğer çalışanlarınızın adını da verdiyseniz, kısa süreli işe alımlar için çalışanlarınızın kayıt edilmeleri için başvurmanız ve onların da vize için başvurmaları gerekecektir. Eğer uzun süreli bir işe alım söz konusu ise çalışanınızın geçici oturma izni başvurusu yapması gerekecektir.

 

• Banka

Neden şirketim için bir banka hesabı açmalıyım?

Müşterilerinizin günlük satım alınları için ödemeleri almak, PayPal gibi ödeme servisleri aracılığı ile yapılan ödemeleri paraya çevirmek, iş ile alakalı satın alımlar yapmak ve maaş veya ortakların paylarını ödemek için şirketinizin bir banka hesabına (IBAN) ihtiyacı var. Yönetmeliklerin gerekliliklerini karşılamak açısından da banka hesabına ihtiyacınız vardır (örneğin: sermaye ödemesinin yapıldığına dair kanıt göstermek için).

Banka hesabımı uzaktan kurabilir miyim?

Banka kartı olan standart bir banka hesabı için banka yetkilisi ile görüşme gerekse de uzaktan banka hesabı açma durumu 2017’nin üçüncü çeyreği itibariyle mümkün olacaktır. Ancak tabi ki üzerinizdeki yükü kaldırmak amacıyla tüm süreç boyunca size yardımcı olacağız.

Şahsi bir banka hesabına ihtiyacım var mı?

Hayır, ihtiyacınız yok. Hisse sermayesi ödemeleri veya kar ödemeleri gibi işlemleri başka bir ülkedeki bankalardan da yapabilirsiniz.

Dilerseniz şahsi banka hesabı için de başvurabilirsiniz. Bazen şahsi hesabınız sonradan açılır ki Estonya’daki işinizin söz verdiğiniz gibi ilerleyip ilerlemediği izlenebilsin. Gerekli yüz yüze görüşmeyi yaptıktan sonra istediğiniz zaman şahsi banka hesabınızı uzaktan da açabilirsiniz.

• Finans & Muhasebe

Harcama belgelerimi ne zaman ve nasıl sunmalıyım?

Eğer hazırda işlevsel bir şirketiniz var ise aylık bildiriminizi sizin adınıza yapıyoruz. Tek yapmanız gereken bize harcamalarınızın belgelerini her ay eposta ile göndermek.

Şirketimden nasıl para edinebilirim?

Eğer Estonya dışında bir vergi kişisi iseniz (şahıs olarak) ve Estonya’da vergilerden sorumlu bir şirket işletiyorsanız şirketinizden para edinme konusunda 3 seçeneğiniz mevcut:

• Kar bölüşümünden pay alma
• Yönetim kurulu maaşı alma
• Çalışan maaşı alma

Estonya’da yukarıdakilerden hiçbirini ödemek için bir zorunluluk yoktur. Ancak şirket içerisindeki katkınıza göre bunları nasıl kullanacağınız ve bir araya getireceğiniz tamamen size bağlı. Örneğin:

• Tüm parayı şirket içerisinde tutabilir ve şirketinizi büyütmek için yeniden yatırım yapabilirsiniz
• Yalnızca kardan pay alabilirsiniz
• Kardan pay ve yönetim kurulu maaşı alabilirsiniz, veya
• Kardan pay, yönetim kurulu maaşı ve ek olarak çalışan maaşı alabilirsiniz

 

Kar bölüşümlerinde vergi oranı nedir?

Estonya’nın kurumsal gelir vergisi politikası son derece eşsizdir. Kurumsal gelir vergisi şirketin geliri yerine dağıtılan kar üzerinden vergilendirilir.

Bölüştürülmüş kar genellikle kar dağılımı miktarının net miktarının 20/80’inde %20 kurumsal gelir vergisi olarak vergilendirilir.

Örneğin: bölüştürülmek üzere 100 Euro karı bulunan bir şirket 80 Euro’sunu dağıtabilir. 20 Euro’su ise kurumsal gelir vergisi olarak ödenecektir.

Kar paylarını ne zaman ödeyebilirim?

Kar paylarının ödenmesi demek şirketinizin geçmiş dönemde artı yönde kazanç elde ettiği anlamına gelir. Örneğin kar payları hissedarlara net kazanç üzerinden veya önceki yıllardan edinilen kazanç üzerinden ödenebilir. Kar paylarının ödenebilmesi için yıllık bildirimin şirket tarafından, gerekli eklerle birlikte, onaylanması/imzalanması ve bizim tarafımızdan bildirilmesi gerekmektedir.

Finansal yıl 1 Ocak tarihinde başlar ve 12 aydır. Dolayısıyla, kar ödemelerini sonraki yılın başlarında ilan edebilir ve ödeyebilirsiniz.

Kar paylarının vergileri de kar payları dağıtılırken yapılır (bildirimi yapılırken değil).

İş yaparken düzenli maaş ödemesi yapabilir miyim?

Evet, yapabilirsiniz.

Şirketinizin tek sahibi ve tek çalışanı iseniz, şirketiniz profesyonel bir hizmet olduğundan ve büyük kapsamlı kontratlarla işçiler tutmadığınız için aynı zamanda farklı rollerde bulunabilirsiniz. Müşterilere hizmeti sizin sunduğunuzu iddia etmek ve dolayısıyla profesyonel bir çalışan olarak göstermek son derece normaldir.

Kar payı dışında, (1) yönetim kurulu maaşı ve (2) çalışan maaşı ödeme konusunda bir diğer tamamlayıcı seçenek mevcuttur. (1) Estonya’da yönetim kurulu maaşları asıl lokasyonunuzdan bağımsız olarak vergilendirilir. Aksine, (2) çalışan maaşları ise, eğer Estonya dışında görev yapılıyorsa Estonya’da vergilendirilmez.

Asıl ülkenizdeki ilgili personel vergilerini ödemek sizin sorumluluğunuzdadır. Yani, net miktarı Estonya’daki işinizden ödeyebilir ve asıl ülkenizdeki ilgili personel vergisini kapsayabilirsiniz.

Maaşlardaki vergi oranı nedir?

Eğer tüm işi Estonya dışında yapıyorsanız (ve dolayısıyla Estonya’da değilseniz) Estonya’da kişisel gelir vergisi veya sosyal vergi ödemezsiniz. Bu durumda vergi mükellefi olduğunuz ülkedeki sorumlu olduğunuz vergileri ödemek sizin sorumluluğunuzdadır. Böyle bir durum söz konusu ise Estonya’daki yetkililere asıl işleri Estonya dışında yürüttüğünüzü kanıtlamanız gerekecektir. Ancak, tabi ki kendi ülkenizdeki vergi ayarlamaları onların sorumluluğunda değildir.

Şirketin sahibi konumunda bulunup, çalışan olarak görünmemek mümkün müdür?

Evet, mümkündür.

Bu durumda, sosyal güvenlik başvurusu yapmak ve bununla ilgili aylık vergileri ödemek zorunda mıyım?

Hayır.

Peki vergilerinden sorumlu olacağım ülkeye nasıl karar verilecek? Çifte vergilendirilme durumu söz konusu mu?

Bizimle çalışarak Estonya’daki şirketinizin Estonya’ya göre vergilendirilmesini sağlamış olursunuz dolayısıyla Estonya’nın vergi uyumluluk ve bildirme kurallarından sorumlu olmuş olursunuz.

Genelde yasal bir kuruluşun nerenin vergi kurallarına göre vergilendirileceğine şirketin kurulduğu adres, asıl işin yapıldığı konum ile müşteriler ve değer yaratımı ile yönetiminin konumuna bakılarak karar verilir. Dolayısıyla son karar, yukarıda belirtilen konumların yerel vergi kurallarına göre verilir.

Şirketin vergilendirileceği yerin değiştirilmesi talebi genellikle üçüncü bir tarafın (genellikle asıl ülkeniz) dahil olması ile olur. Böyle bir durumda, üçüncü taraf bu durumu Estonya yetkilileri ile yapacakları görüşmelerde belirtmeli ve çifte vergilendirmeden sakınmaya dair anlaşmaları göz önünde bulundurmalıdır. Sonuç olarak, şirket her iki konumun da vergilerinden sorumlu tutulabilir.

Böyle bir süreç için çoğu ülkenin çifte vergilendirmeden sakınmaya dair anlaşmaları mevcuttur. Estonya’nın çifte vergilendirmeden kaçınma konusunda anlaşmalı olduğu ülkeleri burada bulabilirsiniz.

Şirketin aktif olduğu süre içerisinde eğer asıl ülkenin vergilerinden sorumlu olacağına dair karar alındıysa bu vergiler ve vergi beyanları sizin sorumluluğunuzdadır.